Opinie Arbeidsveiligheid

Arbeidsveiligheid is meer dan een minimale wettelijke verlichting, betoogt Peter Booster in dit blog. Het is ook een morele verplichting én een strategische keuze.

In een wereld waar het moeten presteren de boventoon voert, blijft aandacht voor arbeidsveiligheid een onmisbare pijler voor succes. Veiligheid op de werkvloer is meer dan voldoen aan de minimale wettelijke verplichtingen; het is een investering in de medewerkers, de productiviteit en een volwassen bedrijfscultuur.

Arbeidsveiligheid is primair gericht op het minimaliseren van risico’s. Denk aan fysieke gevaren, zoals valpartijen of blootstelling aan schadelijke stoffen, maar ook aan psychosociale belasting. Het voorkomen van ongelukken en ziektes, maar ook het creëren van een omgeving waarin werknemers zich gewaardeerd voelen.

Volgens recente cijfers van het Europees Agentschap voor Veiligheid & Gezondheid op het werk leidt onvoldoende aandacht voor veilige arbeidsomstandigheden tot miljoenen dagen arbeidsverzuim. De economische impact hiervan is gigantisch, maar de menselijke impact – verlies van levenskwaliteit en soms zelfs levens – is nog veel schrijnender. Een goede veiligheidsstrategie kan drastisch verbeteren.

Werkgevers spelen een cruciale rol in het waarborgen van arbeidsveiligheid. Het begint met een risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E) die niet alleen de wettelijke eisen naleeft, maar ook echt de specifieke risico’s binnen een organisatie in kaart brengt. Vervolgens moeten er concrete actieplannen komen, zoals het implementeren van veiligheidsprocedures, het geven van trainingen en het beschikbaar stellen van persoonlijke beschermingsmiddelen (pbm’s).

Een goede veiligheidsstrategie vraagt om een proactieve benadering. Dit betekent regelmatig inspecties, het betrekken van werknemers bij veiligheidskwesties en het stimuleren van een open cultuur waarin gevaarlijke zonder angst voor repercussies gemeld kunnen worden.

Arbeidsveiligheid is geen eenrichtingsverkeer. Werknemers hebben de verantwoordelijkheid om veiligheidsprocedures te volgen, gevaren te melden en elkaar aan te spreken wanneer regels worden genegeerd. Door werknemers te betrekken bij veiligheidsbeslissingen – bijvoorbeeld via een preventiemedewerker of een veiligheidscommissie – voelen zij zich verantwoordelijk voor hun eigen veiligheid én die van collega’s.

Leidinggevenden moeten het goede voorbeeld geven, veiligheidsdoelstellingen moeten integraal onderdeel zijn van de bedrijfsstrategie, en successen op het gebied van veiligheid moeten gevierd worden.

Vanuit mijn eigen ervaringen is arbeidsveiligheid niet alleen een morele en wettelijke verplichting, maar ook een strategische keuze. Bedrijven die veiligheid prioriteit wanneer het in conflict met productiedoelen, zien vaak een afname in verzuim, een toename in tevredenheid en productiviteit, en meer regie bij de medewerkers.

Veiligheid is niet iets dat je “af en toe” doet; het is een dagelijkse praktijk. Want uiteindelijk geldt: een veilige werkplek is een goede werkplek.

Maak van 2025 een gedenkwaardig jaar.

Peter Booster BA MA CERT is senior adviseur Arbeidsveiligheid en Preventiemedewerker NS Groep, bestuurslid ledenraad NVVK, arbodeskundige (BA), veiligheidskundige (MoSHE), arbeid & organisatie deskundige, docent en examinator HVK.

Filed Under: Arbeidsveiligheid, Arbobeleid, Blog, HSE, Nieuws, Risico-inventarisatie en -evaluatie, Verzuimbeleid, Wet- en regelgeving Tagged With: arbeidsveiligheid, strategie, veiligheidscultuur, verzuim