Het voorkomen van aandoeningen aan het bewegingsapparaat is een taak voor iedereen! EU-OSHA en zijn partners vieren de Europese Week voor veiligheid en gezondheid op het werk (25 tot en met 29 oktober) met een vol programma.
Overal in Europa worden evenementen georganiseerd om meer bekendheid te geven aan werkgerelateerde aandoeningen aan het bewegingsapparaat en aan de noodzaak om deze aandoeningen te beheersen en een cultuur van risicopreventie te bevorderen. Bekijk het volledige programma van de Europese Week 2021
Speciale aandacht voor werkgerelateerde spier- en skeletaandoeningen
Miljoenen werknemers in heel Europa lijden aan werkgerelateerde spier- en skeletaandoeningen. Volgens gegevens uit de zesde Europese enquête naar de arbeidsomstandigheden melden drie op de vijf werknemers in de Europese Unie klachten in verband met spier- en skeletaandoeningen.
Werkgerelateerde spier- en skeletaandoeningen zijn beschadigingen van lichaamsstructuren zoals spieren, gewrichten en pezen die voornamelijk door werk of de gevolgen van de directe werkomgeving worden veroorzaakt of verergerd. Spier- en skeletaandoeningen kunnen zeer nadelig zijn voor iemands kwaliteit van leven en vermogen om te werken, en vormen een van de meest voorkomende oorzaken van arbeidsongeschiktheid, ziekteverzuim en vervroegde uittreding.
De meest voorkomende spier- en skeletaandoeningen zijn rugpijn en pijn in de bovenste ledematen. Fysieke, organisatorische, psychosociale en individuele factoren kunnen bijdragen aan de ontwikkeling van deze klachten.
Meest voorkomende risicofactor
Volgens de Europese bedrijvenenquête naar nieuwe en opkomende risico’s 2019 vormen repetitieve hand- of armbewegingen de meest voorkomende risicofactor in de 27 lidstaten van de EU (gemeld door 65 % van de bedrijven). Andere risico’s die samenhangen met spier- en skeletaandoeningen zijn langdurig zitten (61 %) – dit wordt vaak als een nieuw of opkomend risico voor het spier- en skeletstelsel beschouwd – het heffen of verplaatsen van personen of zware lasten (52 %), tijdsdruk (45 %) en vermoeiende of pijnlijke houdingen (31 %).
Hoewel spier- en skeletaandoeningen te voorkomen zijn, blijven ze het meest voorkomende werkgerelateerde gezondheidsprobleem in Europa. Dit geeft niet alleen reden tot zorg vanwege hun gevolgen voor de gezondheid van individuele werknemers maar ook vanwege hun negatieve effecten op bedrijven en nationale economieën.
Waarom is het zo belangrijk?
Ondanks inspanningen om spier- en skeletaandoeningen te voorkomen blijven deze bovenaan de lijst van werkgerelateerde gezondheidsproblemen in Europa staan en komen zij vaak voor in combinatie met andere gezondheidsproblemen. Dit zorgt onvermijdelijk voor vermindering van de individuele levenskwaliteit en arbeidsprestatie, wat nadelig is voor bedrijven en economieën.
Een groot deel van de verloren werkdagen in de EU wordt veroorzaakt door afwezigheid op het werk als gevolg van spier- en skeletaandoeningen. Werknemers met spier- en skeletaandoeningen zijn gemiddeld ook langere periodes afwezig dan werknemers zonder gezondheidsproblemen. Een derde van de werknemers met spier- en skeletaandoeningen en andere gezondheidsproblemen verwacht dat zij hun werk niet tot hun zestigste jaar zullen kunnen blijven doen. Bovendien zorgen spier- en skeletaandoeningen ervoor dat mensen op het werk minder productief zijn, wat leidt tot meer ‘presenteïsme’ – doorwerken ondanks ziekte – onder mensen met spier- en skeletaandoeningen dan mensen zonder gezondheidsproblemen.
Dit heeft grote gevolgen voor de economie. De directe kosten van werkgerelateerde spier- en skeletaandoeningen omvatten de middelen die worden aangewend voor gezondheidszorg (diagnose en behandeling van ziekten en uitgaven voor revalidatie) en geneesmiddelen, alsmede ziektewetuitkeringen. Tot de indirecte kosten behoren onder meer de kosten als gevolg van verstoringen van werkgroepen, daling van de productiviteit, productievertragingen en de vervanging van zieke werknemers (met inbegrip van opleiding van nieuwe werknemers) en kosten in verband met verzuim/presenteïsme. Deze indirecte kosten liggen naar schatting enkele malen hoger dan de directe kosten voor bedrijven.
Hoe kan spier- en skeletaandoeningen voorkomen worden?
Spier- en skeletaandoeningen zijn vermijdbaar en beheersbaar. Een geïntegreerde aanpak – gebaseerd op de beginselen van de VGW-kaderrichtlijn – en het stimuleren van een preventiecultuur waarbij zowel werkgevers als werknemers betrokken zijn, zijn van cruciaal belang om dit probleem aan te pakken.
- Risicobeoordeling op de werkvloer: dit is van fundamenteel belang voor succesvolle preventie en moet de voorbereiding, beoordeling en uitvoering van preventieve en beschermingsmaatregelen omvatten. Het risicobeoordelingsproces moet regelmatig worden herzien en bijgewerkt.
- Een combinatie van preventieve maatregelen om risico’s weg te nemen of te beheersen: dit moet op elke werkplek de hoogste prioriteit hebben. Aangezien spier- en skeletaandoeningen worden veroorzaakt door verschillende factoren, werkt een gecombineerde aanpak het beste. Denk aan maatregelen gericht op de werkplek (bijvoorbeeld ergonomie), de organisatie van het werk (bijvoorbeeld pauzes toestaan), psychosociale factoren (bijvoorbeeld werknemers zeggenschap geven over het werktempo) en de werknemers (bijvoorbeeld opleiding aanbieden over een goede houding).
- Stimuleer werknemersparticipatie: werknemers moeten worden betrokken bij het identificeren van risico’s van spier- en skeletaandoeningen en van preventieve oplossingen zodat bedrijven hiervoor een alomvattend beleid kunnen ontwikkelen. De door EU-OSHA aangereikte conversation starters voor gesprekken op het werk over spier- en skeletaandoeningen kunnen op de werkvloer of bij trainingen worden gebruikt om groepsgesprekken te vergemakkelijken.
Geef een reactie
Je moet ingelogd zijn op om een reactie te plaatsen.