Hoe het er dagelijks binnen een organisatie aan toe gaat wordt vaak omschreven als de bedrijfscultuur. Een bedrijfscultuur verschilt per organisatie. Het hangt samen met de normen, waarden en rituelen die binnen een organisatie gelden. Binnen deze bedrijfscultuur kunnen we ook spreken van een veiligheidscultuur. Hoe gaat men binnen de organisatie om met veiligheid? Welke meningen en gedragingen maken deel uit van de veiligheidscultuur van de organisatie?
Veiligheidscultuur binnen uw organisatie
Het creëren van een goede veiligheidscultuur die bijdraagt aan een veilige werkomgeving is natuurlijk geen eenmalige activiteit. Het werken aan een goede veiligheidscultuur is iets wat doorlopend aandacht vraagt. Om de veiligheidscultuur binnen uw organisatie goed te kunnen verbeteren is het belangrijk dat je weet hoe het er op dit moment voor staat. Hoe is het gesteld met de veiligheidscultuur binnen uw organisatie? Gaat het goed? Of herken je elementen die wijzen op een ‘zwakke’ veiligheidscultuur?
Waaraan herken je een ‘zwakke’ veiligheidscultuur?
In het onderzoeksrapport naar de oorzaken van de grote kernramp in Chernobyl (1986) en in het onderzoeksrapport naar de ramp met een olieplatform in het Britse deel van de Noordzee (de Piper Alpha, 1988) waarbij 167 mensen omkwamen, werd een zwakke veiligheidscultuur als belangrijke oorzaak benoemd. Maar wat zijn de kenmerken van een ‘zwakke’ veiligheidscultuur? In de bovengenoemde onderzoeksrapporten werden een aantal kenmerken genoemd van een zwakke veiligheidscultuur:
• Productie krijgt voorrang boven veiligheid
• Onveilige situaties worden gedoogd
• Onduidelijkheid over rollen, taken en bevoegdheden
• De regels worden niet consequent nageleefd
• Laag veiligheidsbewustzijn
• Het hogere management heeft weinig inzicht in actuele risico’s
• Er heerst een angstcultuur: zaken worden niet gemeld
• Kritische opmerkingen/signalen worden genegeerd
• Er is sprake van stoerheid: ‘dit doen wij wel even’, de can do-mentaliteit
Bron: Practice Note ‘Kenmerken van een zwakke veiligheidscultuur’, archief Sdu HSE
Veiligheidscultuur verbeteren
Wanneer het gaat om het ontwikkelen van een sterke veiligheidscultuur is betrokkenheid van het management essentieel. Het management moet staan achter de veranderingen en deze faciliteren. Hiernaast heeft het management natuurlijk een belangrijke ‘voorbeeldfunctie’. Dit geldt tegelijkertijd voor de leidinggevenden binnen de organisaties. De personen die verantwoordelijk zijn voor de aansturing van het team zijn ook verantwoordelijk voor het handhaven van het veiligheidsbeleid. Het team bewust maken van het belang van veilig werken en aanspreken op onveilig gedrag is daar een zeer belangrijk onderdeel van. Tevens is het belangrijk om je als teamleider bewust te zijn van eventuele weerstanden die er bestaan binnen het team t.o.v. het veiligheidsbeleid.
Het beïnvloeden van het veiligheidsgedrag
Om weerstanden weg te nemen en bewustwording te creëren zal het helpen om te werken aan de veiligheidsmindset van uw medewerkers. Je kunt dit doen door momenten in te plannen om met medewerkers te reflecteren. Wat ging er goed? Waar dreigden er onveilige situaties te ontstaan? Hoe kunnen we deze in het vervolg voorkomen? Je leest er meer over in het blog: ‘Reflecteren op gedrag’. Je creëert meer bewustwording en kunt op deze manier de veiligheidsmindset van je medewerkers positief beïnvloeden.
Over de auteur: Patrick van Leeuwen is uitgever bij Sdu uitgevers
Sdu HSE
Meer over veiligheidscultuur en hoe deze te verbeteren lees je op Sdu HSE. Op Sdu HSE vind je eenvoudig en overzichtelijk de informatie die je nodig hebt om de veiligheidscultuur binnen je organisatie te verbeteren.
Van actuele (arbo)informatie en praktische tooling tot wet & regelgeving, je vindt het op één centrale plek: Sdu HSE.
Geef een reactie
Je moet ingelogd zijn op om een reactie te plaatsen.