De meest fundamentele en soms ook meest effectieve maatregel is het elimineren van de bron: de bron van het gevaar wordt weggenomen. Enkele voorbeelden:
Bij machines/motoren de geluidrijke en trillende machine/motor vervangen door een die stiller en trillingsarmer is; dieselmotoren vervangen door elektrische motoren.
In een laboratorium hoog-toxische of radioactieve stoffen vervangen door minder gevaarlijke stoffen. Bekende voorbeelden van vervanging zijn: benzeen als oplosmiddel vervangen door tolueen; bichromaatzwavelzuur als ontvettingsmiddel vervangen door zeepoplossingen; verven met organische oplosmiddelen vervangen door watergedragen verf; asbest vervangen door asbestvrij materiaal, zoals steenwol, glaswol, nobranda- en promatectplaten enz. Dit zijn gunstige(r) alternatieven voor zowel de veiligheid/gezondheid van de medewerker als voor het milieu.
Een andere wijze van bronaanpak is de werkmethode aanpassen en wel zodanig dat daardoor het ontstaan van gevaarsbronnen voorkomen wordt. Dat kan het automatiseren zijn van handelingen, die tot ongewenste lichamelijke belasting leiden, of bijvoorbeeld in de bouw het trillingvrij en nagenoeg geluidloos pneumatisch palen de bodem in duwen in plaats van heien. Hiermee voorkom je hoge geluids- en trillingsniveaus. Bij chemische reacties kun je een proces waarbij carcinogene intermediairen (tussenproducten) ontstaan, vervangen door een proces waarbij relatief veilige intermediairen ontstaan. Een grootschalig voorbeeld hiervan is bosbeheer. Daar is ervoor gekozen om na hevige stormen omgevallen bomen niet meer te verwijderen, maar deze gewoon in de bossen te laten liggen waardoor daar nieuwe ecosystemen ontstaan. Veel zwaar fysiek werk (gepaard gaande met rugklachten en uitstroom in de WIA) komt hierdoor te vervallen.
Afdeling inkoop
Bij bronaanpak kan de afdeling Inkoop een cruciale rol spelen. Fundamenteel is om bij inkoop van apparatuur en stoffen al te borgen dat rekening wordt gehouden met arbo aspecten. Dus intrinsiek veilige stoffen aanschaffen in plaats van gevaarlijke stoffen. Veilige en ergonomische machines kopen in plaats van onveilige en niet-ergonomische machines. Stillere en trillingsarme apparatuur in plaats van geluidrijke apparatuur die veel trilt.
Door zo’n inkoopbeleid kun je in het verdere traject veel extra kosten besparen. Immers, als je een relatief goedkope machine inkoopt die een hoge geluidbelasting voor de medewerkers oplevert, zijn later allerlei aanpassingen nodig als omkasting, geluidschermen, otoplastieken/gehoorkappen, periodiek audiometrisch onderzoek, voorlichting aan de medewerkers enz. Wanneer je onveilige stoffen aankoopt, kunnen allerlei voorzieningen en maatregelen nodig zijn om hier toch veilig mee te kunnen werken, zoals zuurkasten, plaatselijke afzuiging, veiligheidsinformatiebladen, voorlichting aan de medewerkers, eventueel periodiek arbeidsgezondheidskundig onderzoek (PAGO), signaleringsapparatuur enz. Uiteindelijk kan dan blijken dat door het hele vervolgpakket aan voorzieningen en maatregelen goedkoop toch duurkoop wordt en is het vaak financieel voordeliger om al bij de inkoop te kiezen voor intrinsiek veiligere producten. Goede arbo en veiligheid begint dus al bij de inkoop.
Lees ook:
-
Niveau 1 elimineren van de bron
-
Niveau 2 maatregelen in de overdrachtsweg van bron naar mens
(maatregelen aan de bron en direct om de bron)
-
Niveau 3 maatregelen in de omgeving
-
Niveau 4 organisatorische maatregelen
-
Niveau 5 persoonlijke beschermingsmiddelen
Geef een reactie
Je moet ingelogd zijn op om een reactie te plaatsen.